Πέμπτη 23 Ιουνίου 2011

Γερμανία, ο μεγαλύτερος μπαταχτσής του 20ού αιώνα


Επιμέλεια: Γιώργος Χρηστίδης 
“Νομίζετε ότι τα σημερινά οικονομικά προβλήματα της Ελλάδας είναι τα χειρότερα που έχει βιώσει ποτέ η Ευρώπη; Καιρός να αναθεωρήσετε: Η Γερμανία υπήρξε ο... μεγαλύτερος μπαταχτσής του περασμένου αιώνα”.
Με τη φράση αυτή αρχίζει η συνέντευξη του γερμανού καθηγητή της Ιστορίας της Οικονομίας Άλμπρεχτ Ριτσλ στη διαδικτυακή έκδοση του γερμανικού περιοδικού “Σπίγκελ”. Η συνέντευξη του καθηγητή Ριτσλ, ο οποίος διδάσκει στο φημισμένο London School of Economics, ξαφνιάζει.... με την καθαρότητα, την ευθύτητα και τον ιστορικά τεκμηριωμένο τρόπο με τον οποίο περιγράφει πώς η παντοδύναμη και ηθικολόγος σήμερα Γερμανία είναι η πρώτη χώρα που θα έπρεπε να γνωρίζει πόσο σημαντικό είναι να έχεις καλούς συμμάχους, πρόθυμους να σε βοηθήσουν όταν χρειάζεσαι ερείσματα για να ξαναχτίσεις την καθημαγμένη οικονομία σου.
Η “Μ” παρουσιάζει τα πιο χαρακτηριστικά αποσπάσματα της συνέντευξης.

Αν δικαιολογείται η γερμανική αλαζονεία

Όχι, δεν έχει καμία βάση. Κατά τον 20ό αιώνα η Γερμανία ήταν υπεύθυνη για τα μεγαλύτερα κρούσματα κρατικής χρεοκοπίας της πρόσφατης ιστορίας. Μόνο χάρη στις ΗΠΑ, που θυσίασαν τεράστια κεφάλαια μετά τους δύο παγκόσμιους πολέμους, γνωρίζει σήμερα η Γερμανία την οικονομική σταθερότητα και παίζει τον ρόλο του γυμνασιάρχη της Ευρώπης. Δυστυχώς, το γεγονός αυτό συχνά παραβλέπεται.

Για τον ρόλο των συμμάχων

Από το 1924 μέχρι το 1929 η Δημοκρατία της Βαϊμάρης ζούσε με δανεικά, δανείστηκε ακόμη και τα κεφάλαια που χρειαζόταν για να καταβάλει τις πολεμικές αποζημιώσεις του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου στις ΗΠΑ. Η πιστωτική αυτή πυραμίδα κατέρρευσε κατά την οικονομική κρίση του 1931. Τα χρήματα χάθηκαν και η ζημιά για τις ΗΠΑ ήταν τεράστια, ενώ οι συνέπειες για την παγκόσμια οικονομία ήταν καταστροφικές. Μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο η Αμερική αμέσως φρόντισε να διασφαλίσει ότι δεν θα ζητούνταν δυσβάσταχτες πολεμικές αποζημιώσεις από τη Γερμανία. Με ελάχιστες εξαιρέσεις, οι απαιτήσεις ξεχάστηκαν, μέχρι την επανένωση της Γερμανίας. Η πρωτοβουλία αυτή έσωσε τη ζωή της Γερμανίας και υπήρξε η βάση για το οικονομικό θαύμα που ξεκίνησε τη δεκαετία του 1950. Ταυτόχρονα, όμως, σήμαινε ότι τα θύματα της γερμανικής κατοχής στην Ευρώπη, περιλαμβανομένων των Ελλήνων, υποχρεώθηκαν να ξεχάσουν τις αποζημιώσεις.

Για το κούρεμα του γερμανικού χρέους

Μόνο κατά τον 20ό αιώνα η Γερμανία πτώχευσε τουλάχιστον τρεις φορές. Μετά την πρώτη, τη δεκαετία του 1930, οι ΗΠΑ προχώρησαν σε κούρεμα του γερμανικού χρέους το 1953, ουσιαστικά εξαλείφοντας το γερμανικό χρέος. Έκτοτε η Γερμανία βρίσκεται σε εξαιρετική κατάσταση, την ώρα που άλλες ευρωπαϊκές χώρες υποχρεώθηκαν να σηκώσουν τα βάρη του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου και τις συνέπειες της γερμανικής κατοχής.

Αν μπορεί η Ελλάδα να αποπληρώσει το χρέος της

Όπως ίσχυε και για τη Γερμανία τη δεκαετία του 1950, είναι ψευδαίσθηση ότι οι Έλληνες μπορούν να αποπληρώσουν τα χρέη τους αβοήθητοι... Πρέπει να αποφασίσουμε τώρα πόσα χρήματα πρέπει να θυσιάσουν οι δανειστές της χώρας. Κυρίως πρέπει να βρεθεί αυτός που θα πληρώσει.

Για την αρνητική προβολή της Ελλάδας στη Γερμανία

Τα αισθήματα κατά της Ελλάδας είναι διαδεδομένα σε πολλά γερμανικά ΜΜΕ και αυτό είναι εξαιρετικά επικίνδυνο. Η ανάκαμψη της γερμανικής οικονομίας κατέστη δυνατή αποκλειστικά και μόνο διότι χαρίστηκε μεγάλο ποσό του χρέους και δεν καταβλήθηκαν αποζημιώσεις στα θύματα της Γερμανίας από τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο.

Τι πρέπει να γίνει τώρα για να βγει η Ελλάδα από την κρίση

Οι περιπτώσεις γερμανικής χρεοκοπίας του τελευταίου αιώνα δείχνουν ότι το λογικό θα ήταν να προχωρήσουμε σε μια πραγματική μείωση του χρέους. Ορισμένες τράπεζες δεν θα μπορούσαν να αντιμετωπίσουν αυτό το ενδεχόμενο, οπότε θα πρέπει να υπάρξουν νέα προγράμματα στήριξης. Για τη Γερμανία η επιλογή αυτή μπορεί να είναι πολυδάπανη, όμως θα κληθούμε να πληρώσουμε είτε με τον έναν είτε με τον άλλο τρόπο. Τουλάχιστον όμως η Ελλάδα θα έχει τη δυνατότητα να ξεκινήσει από την αρχή.


Για τις πολεμικές αποζημιώσεις


Κατά τον 20ό αιώνα η Γερμανία ξεκίνησε δύο παγκόσμιους πολέμους. Ο δεύτερος μάλιστα διεξήχθη ως πόλεμος εξολόθρευσης. Παρ’ όλα αυτά, οι εχθροί της Γερμανίας στη συνέχεια ακύρωσαν εντελώς ή σε σημαντικό βαθμό τις απαιτήσεις τους για την καταβολή αποζημιώσεων. Με εξαίρεση τις αποζημιώσεις που δόθηκαν σε όσους δούλεψαν καταναγκαστικά, η Γερμανία δεν πλήρωσε καμία αποζημίωση μετά το 1990, ούτε πλήρωσε τα δάνεια και τα κόστη από την κατοχή χωρών όπως η Ελλάδα. Κανείς στην Ελλάδα δεν έχει ξεχάσει ότι η Γερμανία οφείλει την οικονομική της ευημερία στην καλή προαίρεση άλλων χωρών.

Οι Έλληνες γνωρίζουν πολύ καλά τα εχθρικά δημοσιεύματα στα γερμανικά ΜΜΕ. Αν μεταστραφεί η κοινή γνώμη στη χώρα, μπορεί να εγερθούν εκ νέου οι παλιές απαιτήσεις για αποζημιώσεις από την Ελλάδα και από άλλες χώρες. Και αν η Γερμανία τιμούσε αυτές τις υποχρεώσεις της, θα τα χάναμε όλα μέσα από τα χέρια μας. Σε σχέση με μια τέτοια εξέλιξη, μπορούμε να είμαστε ευγνώμονες που η Ελλάδα αναδιοργανώνεται με δικά μας έξοδα. Αν ακολουθήσουμε τη φτηνή προπαγάνδα και δεν θελήσουμε να πληρώσουμε, τότε κάποια στιγμή θα μας ζητήσουν να πληρώσουμε τους ανοιχτούς λογαριασμούς μας.


“Η Γερμανία βασιλιάς στο χρέος”


Η γερμανική χρεοκοπία της δεκαετίας του 1930 ήταν ισοδύναμη με τη χρηματοπιστωτική κρίση του 2008. Σε σχέση με εκείνη την πτώχευση, τα σημερινά προβλήματα πληρωμών της Ελλάδας είναι ουσιαστικά ασήμαντα. Η Γερμανία είναι ο βασιλιάς όσον αφορά το χρέος. Υπήρξε ο μεγαλύτερος μπαταχτσής του 20ού αιώνα.

 


“Μην πιστεύετε τους μύθους για την Ελλάδα”


Επιμέλεια:
Μαρία Μαθιοπούλου

Πέντε μύθους που κυκλοφορούν ευρέως για την Ελλάδα και την οικονομική της κατάσταση προσπάθησε να καταρρίψει η Wall Street Journal σε ανάλυση του δημοσιογράφου της Simon Nixon

Πρόκειται για μια θετική για τη χώρα μας τοποθέτηση, υπό τον τίτλο “Μην πιστεύετε αυτούς τους μύθους για την Ελλάδα”. Ποιοι είναι αυτοί;

1. Η Ελλάδα είναι χρεοκοπημένη.

Όχι, δεν είναι. Όπως έχουν επισημάνει οι οικονομολόγοι Carmen Reinhart και Kenneth Rogoff, οι χρεοκοπίες αφορούν την προθυμία να πληρώσει κανείς τα χρέη του παρά τη δυνατότητα να τα πληρώσει. Η Ελλάδα διαθέτει πολλά περιουσιακά στοιχεία και τεράστιες δυνατότητες να μειώσει τις δαπάνες, να αυξήσει τη συλλογή των φόρων και να βελτιώσει την παραγωγικότητα αν είναι διατεθειμένη να κάνει θυσίες. Η πρόκληση της Ελλάδας έγκειται στο αν οι απαιτούμενες αλλαγές είναι πολιτικά δυνατές.

2. Είναι προς όφελος της Ελλάδας να χρεοκοπήσει.

Κάθε άλλο. Η χώρα διαθέτει ένα τεράστιο πρωτογενές έλλειμμα, ώστε ακόμα κι αν χρεοκοπήσει, θα εξακολουθεί να χρειάζεται άμεσα χρήματα ή θα αντιμετωπίσει τεράστιες μειώσεις δαπανών εν μία νυκτί για να ισοσκελίσει τα βιβλία της. Ακόμα χειρότερα, το ελληνικό τραπεζικό σύστημα θα καταρρεύσει, καθώς τα κεφάλαιά του θα εξαφανιστούν και η χρηματοδότηση θα εξατμιστεί. Ούτε θα γίνει η ζωή ασφαλέστερη αν η Ελλάδα προσπαθήσει να βγει από την ευρωζώνη, καθώς αυτό θα προκαλέσει πιθανότατα μια άμεση φυγή των καταθετών από τις τράπεζές της.

3. Μια χρεοκοπία της Ελλάδας δεν θα είναι ανάλογη αυτή της Lehman.

Ακόμα και η γερμανική κυβέρνηση δέχεται τώρα πως η αγορά ήταν απροετοίμαστη για την αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους. Παρά τη στροφή της Άγκελας Μέρκελ την περασμένη εβδομάδα, οι συνέπειες έχουν επεκταθεί στην ευρωζώνη, κυρίως στην Ισπανία, όπου οι αποδόσεις των ομολόγων έχουν αυξηθεί σημαντικά. Το λάθος της Γερμανίας ήταν να λάβει υπόψη της μόνο τις πρωτογενείς συνέπειες στο τραπεζικό κεφάλαιο, ενώ ήταν οι δευτερογενείς συνέπειες στα κόστη δανεισμού κυβερνήσεων και τραπεζών που θα προκαλούσαν μεγαλύτερο κόστος. Η Lehman ήταν ένα μεγάλο σοκ για την αγορά, αλλά η ελληνική χρεοκοπία θα προκαλέσει παγκόσμια ύφεση.

4. Δεν μπορείς να κερδίζεις συνεχώς χρόνο.

Ναι, μπορείς. Ο χρόνος είναι μεγάλος γιατρός. Ακόμα κι αν η ελληνική χρεοκοπία μοιάζει αναπόφευκτη, υπάρχουν καλοί λόγοι για να καθυστερήσει: εν μέρει για να ενθαρρυνθεί η Πορτογαλία και η Ιρλανδία να επιμείνουν στα προγράμματα λιτότητας, αλλά κυρίως για να καθησυχαστούν οι επενδυτές ώστε να συνεχίσουν να αγοράζουν άλλα περιφερειακά ευρωπαϊκά κρατικά και τραπεζικά ομόλογα. Η ευρωζώνη έχει ανάγκη να αποφύγει οποιαδήποτε χρεοκοπία μέχρις ότου χώρες όπως η Ισπανία και η Ιταλία καταφέρουν να βρουν τον δρόμο της εξόδου από τη ζώνη κινδύνου. Όντως, όσο κι αν αναστατώνει τους γερμανούς φορολογούμενους, η ευρωζώνη μπορεί να συνεχίσει να στηρίζει το ελληνικό χρέος πολύ μετά το 2013.

5. Για όλα φταίει η Ελλάδα.

Όχι εντελώς. Τώρα που η ευρωζώνη έχει αποδεχθεί ότι δεν έχει πολλές επιλογές από το να διασώσει την Ελλάδα ξανά, ο στόχος της θα πρέπει να είναι να διασφαλίσει πως η διάσωση αυτή θα δουλέψει. Παρά ταύτα η ευρωζώνη τιμωρεί την Ελλάδα με ένα επιτόκιο σχεδόν διπλάσιο από αυτό που πληρώνει για να δανειστεί ο προσωρινός ευρωπαϊκός μηχανισμός στήριξης ή αυτό που χρεώνει το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο - κάνοντας το έργο της Ελλάδας ακόμα δυσκολότερο. Αυτό δεν έχει κανένα νόημα. Ο μόνος λογικός τρόπος για να ελαχιστοποιήσει η ευρωζώνη τον ηθικό κίνδυνο είναι να συμφωνήσει σε μια στενότερη πολιτική ενοποίηση. Νωρίτερα ή αργότερα, οι ευρωπαίοι ηγέτες θα πρέπει να αντιμετωπίσουν αυτή την πραγματικότητα.
 


Ραδιοφωνική επίθεση φιλίας

Συντεταγμένη διαγραφή χρέους
Υπέρ της διαγραφής χρέους για την αντιμετώπιση της κρίσης της Ελλάδας τάχθηκε ο Όσκαρ Λαφοντέν, μιλώντας στο γερμανικό ραδιόφωνο Deutschlandfunk. “Η διαγραφή χρέους θα πρέπει να γίνει σε ευρωπαϊκό επίπεδο και συντεταγμένα” είπε ο κ. Λαφοντέν, σημειώνοντας πως “δεν μπορεί να εκτιμήσει κανείς τους κινδύνους μέχρι την τελευταία λεπτομέρεια”. Υπογράμμισε πάντως ότι για τη διαγραφή χρέους της Ελλάδας “είναι απαραίτητο να συμμετάσχουν όλα τα πιστωτικά ιδρύματα των ευρωπαϊκών χωρών”. Ταυτόχρονα, ο κ. Λαφοντέν ζήτησε να αντιμετωπιστεί στη ρίζα του το πρόβλημα της υπερχρέωσης με αυστηρό και αποτελεσματικό έλεγχο των τραπεζών.
Άσκησε επίσης κριτική στα πλεονάσματα εξαγωγών και στο “ντάμπιγκ” μισθών των προηγούμενων ετών, που αποβαίνει, όπως είπε, σε βάρος των υπολοίπων εταίρων.
Αντίστοιχη πρόταση για διαγραφή χρέους της Ελλάδας, ως λύση για την κρίση στην οποία βρίσκεται η χώρα, έκανε και ο Σοσιαλδημοκράτης πρώην υπουργός Οικονομικών Πέερ Στάινμπρικ, στην εβδομαδιαία εφημερίδα “Die Zeit”.
Όσκαρ Λαφοντέν, πρώην πρόεδρος του γερμανικού κόμματος “Die Linke” και του Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος


Είμαστε όλοι μαύρα πρόβατα
“Το θέμα έχει αρχίσει να με νευριάζει, το να μιλάμε σαν να υπάρχει ένα μόνο μαύρο πρόβατο στην Ευρώπη, οι Έλληνες, ενώ όλοι οι άλλοι είναι λευκοί και άψογοι” εξερράγη ο Κον Μπεντίτ όταν του τέθηκε το ερώτημα από το γαλλικό ραδιόφωνο France Inter, “γιατί θα πρέπει οι Ευρωπαίοι να πληρώσουν για τις ελληνικές ατασθαλίες”. “Εγώ λέω ότι οι περισσότεροι είναι το ίδιο φαύλοι με τους Έλληνες ή λίγο φαύλοι όπως οι Έλληνες” τόνισε, σημειώνοντας ότι “Όταν μιλάμε για 'ελληνική διαφθορά', να έχουμε υπόψη μας ότι οι γαλλικές, γερμανικές, σκανδιναβικές ή άλλες ευρωπαϊκές βιομηχανίες και επιχειρήσεις συμμετείχαν σε αυτήν τη διαφθορά. Θα πρέπει να σταματήσουμε πλέον να φορτώνουμε στην Ελλάδα μια συμπεριφορά που στην ουσία είναι γενικευμένη”. Ο ευρωβουλευτής αναφέρθηκε στα συμβόλαια για στρατιωτικούς εξοπλισμούς που είχε η Ελλάδα με τις γαλλικές και γερμανικές βιομηχανίες και υποστήριξε ότι πριν από έναν χρόνο τέθηκε ως προϋπόθεση για τη χορήγηση του δανείου η τήρηση αυτών των συμβάσεων.
Ο κ. Κον Μπεντίτ αναφέρθηκε στην είσοδο των κινεζικών κεφαλαίων στην περιφέρεια της Ευρώπης και τον κίνδυνο “τα κινεζικά κεφάλαια να ενσωματωθούν σε όλη την Ευρώπη”, κάτι που θα έθετε σε κίνδυνο την ευρωπαϊκή κυριαρχία και πρόβαλε ως “μοναδική λύση” την ομοσπονδιακή διακυβέρνηση της Ευρώπης.
Κον Μπεντίτ, επικεφαλής των Πρασίνων στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο
makthess.gr 

Δεν υπάρχουν σχόλια: