του Θανάση Μαυρίδη
Το Στίγμα: το μέλλον ... αβέβαιο; |
Είναι πολύ δύσκολο να διακρίνει κανείς τι ακριβώς θα υπάρχει στην Ελλάδα
έπειτα από δέκα χρόνια. Όποιος θέλει να ασκηθεί στα δύσκολα και να
λύσει τον γρίφο, θα πρέπει νωρίτερα να έχει λύσει άλλα τρία επιμέρους
προβλήματα. Το πρώτο είναι ποια θα είναι η κατάσταση στην Ευρώπη. Το
δεύτερο αφορά τον ρόλο της Ελλάδας στην Ευρώπη, σε σχέση με την
γεωπολιτική της θέση. Και το τρίτο είναι το πώς διαμορφώνεται η
κατάσταση στους κόλπους της ελληνικής κοινωνίας.
Η Ευρώπη κρύβει μέσα της ένα μεγάλο πρόβλημα που λέγεται δημογραφικό.
Είναι μία γερασμένη Ήπειρος που ταυτόχρονα δείχνει μία πρωτοφανή
αδυναμία να απαντήσει έγκαιρα και σωστά στις μεγάλες προκλήσεις. Της
πήρε αρκετούς μήνες για να αντιληφθεί ότι η κρίση στην αμερικανική
Οικονομία αφορούσε και τις ευρωπαϊκές Οικονομίες. Κρίσιμους μήνες που βοήθησαν τους Αμερικανούς να βρουν τα σημεία
ισορροπίας τους και να πετάξουν με επιτυχία το μπαλάκι στην άλλη πλευρά
του Ατλαντικού. Έτσι, το δολάριο εξακολουθεί και είναι το καλύτερο
αποταμιευτικό νόμισμα και οι συναλλαγές σε όλα τα εμπορεύματα να
γίνονται επίσης σε δολάρια. Η Ευρώπη θα μπορούσε να είχε αποφύγει όλη
αυτή την περιπέτεια σε μεγάλο βαθμό, αν είχε την δυνατότητα να κάνει
στον σωστό χρόνο τις σωστές διαγνώσεις και να έχει έτοιμο έναν
αποτελεσματικό μηχανισμό αντίδρασης. Προς το παρόν η Ευρώπη δεν έχει
ούτε τους πολιτικούς που θα κάνουν τις ορθές προβλέψεις ούτε φυσικά και
τους μηχανισμούς. Οπότε, η ιστορία της εναλλακτικής δύναμης έναντι των
ΗΠΑ έχει τελειώσει και μαζί με αυτή και η πιθανότητα να αντικαταστήσει
το ευρώ το δολάριο.
Η κρίση των ενυπόθηκων δανείων ήταν μία αμερικανική κρίση που την ουρά της την πληρώνει η Ευρώπη. Τι θα συμβεί, λοιπόν, με μία καθαρά ευρωπαϊκή κρίση που θα αφορά το δημογραφικό; Ποια είναι η λύση; Να ανοίξουν τα σύνορα και να χάσει η Ευρώπη την πολιτιστική της ταυτότητα; Να αυξήσουν τα κράτη το χρέος τους; Δύσκολα ερωτήματα που απαιτούν αντίστοιχα και ισχυρούς παίκτες στο πολιτικό παιγνίδι και οι οποίοι δεν φαίνονται στον ορίζοντα. Προς το παρόν...
Πως μπορεί κανείς να μιλήσει για την θέση της Ελλάδας στην Ευρώπη, όταν δεν ξέρει ποια θα είναι η κατάσταση στην Ευρώπη; Αυτό μπορούσαμε να το πούμε πριν από λίγους μήνες και οπωσδήποτε πριν από το καλοκαίρι. Το καλοκαίρι που πέρασε υπήρξε μία αξιοσημείωτη εξέλιξη. Ένας φάκελος επιστημόνων και ερευνητών με τις εκτιμήσεις τους για το φυσικό αέριο της χώρας έφτασε στο πρωθυπουργικό γραφείο. Από εκείνη την στιγμή κι έπειτα άρχισε να αλλάζει για την Ελλάδα το κλίμα στην Ευρώπη. Και κάπως έτσι μας προέκυψε και η γνωστή έκθεση της Deutsche Bank. Και κάπως έτσι απομακρυνθήκαμε από εκτιμήσεις του τύπου ότι «η Ελλάδα βρίσκεται για πρώτη φορά στην σύγχρονη ιστορία της μόνη, δίχως να παρουσιάζει ενδιαφέρον για τους ισχυρούς του πλανήτη». Τώρα οι έρευνες βρίσκονται σε πλήρη εξέλιξη. Από το αποτέλεσμά τους θα καθοριστεί η μελλοντική γεωπολιτική αξία της Ελλάδας! Κι αυτό είναι ένα στοιχείο που δεν πρέπει να το παραγνωρίσουμε. Πόσο μάλλον όταν όλοι οι άλλοι το παρακολουθούν με ιδιαίτερο ενδιαφέρον.
Και το αμέσως επόμενο πρόβλημα για τους λύτες είναι ποια ακριβώς κατάσταση θα έχει διαμορφωθεί στην ελληνική κοινωνία στα επόμενα χρόνια. Υπάρχουν ήδη σημάδια κόπωσης της κοινωνίας στις πολιτικές της λιτότητας και δεν γνωρίζουμε πόσο αυτά θα επηρεάσουν τελικά τις πολιτικές εξελίξεις. Μπορεί να έχουν δημιουργηθεί όλες εκείνες οι ευνοϊκές συνθήκες που απαιτούνται για να υπάρξει ανάπτυξη, αλλά αυτή να αποτραπεί τελικά από άλλους αστάθμητους παράγοντες. Κι επειδή γίνεται πολύς λόγος για το πώς επηρεάζουν την Οικονομία μιας χώρας τα πετρέλαια, θα πρέπει να σημειώσουμε ότι πετρέλαιο παράγει η Νορβηγία, αλλά πετρέλαιο παράγει και η Νιγηρία. Το αν θα ακολουθήσει κανείς τον έναν ή τον άλλο δρόμο, αυτό έχει να κάνει με το πώς η ίδια η κοινωνία αντιλαμβάνεται την ανάπτυξη.
Σε κάθε περίπτωση η κατάσταση θα έχει ξεκαθαρίσει σε έναν σημαντικό βαθμό μέσα στο 2013. Ένα – ένα τα επιμέρους προβλήματα θα βρίσκουν την λύση τους ή θα μας δείχνουν ποιες είναι οι πιθανές λύσεις που θα έχουμε να αντιμετωπίσουμε στο μέλλον. Κι έτσι θα μπορούμε να πούμε με μεγαλύτερη ασφάλεια σε σχέση με σήμερα τι μπορούμε να περιμένουμε από το μέλλον.
Πηγή: capital.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου