Μεγάλο Κούρεμα: οι υπολογισμοί

του  Μπάμπη Παπαδημητρίου

Εχουμε πολλούς αριθμούς και χρειάζεται υπομονή. Θα μιλήσουμε λοιπόν για το μεγάλο κούρεμα. Το χρέος για το οποίο μιλάμε είναι 357,6 δις. Πρόκειται για τα ομόλογα που λήγουν μέχρι το 2020.

Προσοχή κατ’ αρχήν στο εξής. Δεν μπορεί να πάει όλο το χρέος σε κούρεμα. Υπάρχει ένα κομμάτι του χρέους, ας το πούμε επίσημο ή super senior όπως το λένε οι άνθρωποι της αγοράς, που δεν μπορείς να το κουρέψεις.

Είναι το κομμάτι των δανείων της Τρόικας. Μέσα είναι τα χρήματα του ΔΝΤ. Απαγορεύεται από τις διεθνείς συμβάσεις και τις διακρατικές συμβάσεις με τις οποίες δανειστήκαμε από πέρυσι το Μάιο, το όποιο κούρεμα αυτού του χρέους. Απαγορεύεται επίσης να κουρέψουμε ομόλογα που έχει αποδεχτεί η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, προκειμένου να δώσει ρευστότητα στην ελληνική οικονομία, στις τράπεζες. Τα έντοκα γραμμάτια που κυκλοφορούν εντός Ελλάδοςεπίσης δεν μπορούν να κουρευτούν από τις συμβάσεις που έχουν υπογραφεί. Ο ΟΣΕ έχει δάνεια με εγγύηση του δημοσίου, ούτε αυτό μπορεί να υποστεί κούρεμα. Τέλος ένα δάνειο υπό την επωνυμία «titlos» που έρχεται από την εποχή της ρύθμισης σειράς δανείων που είχε οργανώσει για το ελληνικό κράτος η Goldman Sachs πριν μπούμε στο ευρώ, το οποίο έχει μετατραπεί και δεν μπορεί να υποστεί κούρεμα.

Αυτά μας κάνουν 158,7 δις  τα οποία τα αφήνουμε έξω 

Βεβαίως, γιατί όλα αυτά δεν μπορούν να κουρευτούν σε οποιοδήποτε κούρεμα, μικρό, μεσαίο, μεγάλο.

Το υπόλοιπο λοιπόν του χρέους, που μπορεί  να πάει σε κούρεμα, είναι 198,9 δις. Πρόκειται πάντοτε για ομόλογα που λήγουν μέχρι το 2020.

Έστω λοιπόν ότι πάμε σε ένα μεγάλο κούρεμα 50% για αυτό το ποσό

Εφόσον το μεγάλο κούρεμα θα είναι 50%,  άρα το  μισό αυτού του ποσού, το προς ρύθμιση ποσό είναι 99,5 δις €. Πρέπει όμως να υπολογίσουμε ότι σε μεγάλο βαθμό τα ομόλογα αυτά τα έχουν ελληνικές τράπεζες και ασφαλιστικά ταμεία. Άρα από το κούρεμα χάνουν οι τράπεζες. Επειδή οι τράπεζες θα χάσουν κεφάλαια θα χρειαστούν νέα. Επειδή όμως οι μέτοχοι δεν έχουν κεφάλαια και, σε κάθε περίπτωση, δεν είναι έτοιμοι να βάλουν περισσότερα χρήματα σε κάτι που καταρρέει, τα κεφάλαια που απαιτούνται για να μείνουν σταθερές οι τράπεζες θα τα βάλει το κράτος, δηλαδή οι φορολογούμενοι.

 Επομένως με το ένα χέρι κόβουμε χρέος και με το άλλο αυξάνουμε το χρέος. Τι προσθέτουμε στο χρέος;

Νέα κεφάλαια για τις τράπεζες ύψους 22,5 δις ευρώ. Κούρεμα των αποθεματικών –τι θα χάσουν τα ταμεία – 13, κούρεμα των ομολόγων της Τράπεζας της Ελλάδος 1 δις, κούρεμα ομολόγων ασφαλιστικών εταιρειών 2 δις, κούρεμα ομολόγων που έχουνε οι ιδιώτες 1 δις. Αθροισμα όλων αυτών ίσον 39,5 δις. Αυτό είναι το κόστος για το μεγάλο κούρεμα.

Επομένως. Κέρδος από το μεγάλο κούρεμα 99,5 δις. Απώλειες από το κούρεμα 39,5 δις. Το καθαρό αποτέλεσμα είναι 60 δις όφελος το οποίο θα προκύψει επειδή θα μειωθεί το χρέος.

Η φασαρία λοιπόν γίνεται για αυτά τα 60 δις με ένα μεγάλο κούρεμα. Σε κάθε περίπτωση δεν είναι το μισό μας χρέος όμως όπως ίσως είχαμε την εντύπωση πριν μας παρουσιάσεις όλα αυτά 

Δεν είναι διότι το χρέος μας που είναι παραπάνω και από αυτό που ξεκινήσαμε , αν το βάλεις όλο, αν ήτανε κούρεμα στην μισή θα κόβαμε 150 δις, όχι είναι πολύ λιγότερα.

Ωραία να δούμε τι γίνεται με το αρχικό PSI αυτό που γνωρίζουμε ήδη από τη συμφωνία της 21ης Ιουλίου με κούρεμα 21% δηλαδή.

Η ρύθμιση εκείνη κατέληγε σε ένα όφελος 54 δις. Η διαφορά όπως αντιλαμβανόμαστε με το μεγάλο κούρεμα είναι πολύ μικρή: μόλις 6 δις. Εδώ ακριβώς είναι όλη η συζήτηση η οποία έχει ξεκινήσει σήμερα το πρωί στο Παρίσι και θα συνεχιστεί τις επόμενες μέρες στο Βερολίνο. Το πιθανότερο είναι να πάμε σε ένα μεγαλύτερο κούρεμα, δηλαδή σε ένα μεγαλύτερο PSI.

Το κρίσιμο θέμα είναι αν η όλη ρύθμιση θα παραμείνει συναινετική. Η διαφορά ανάμεσα σε ένα συναινετικό και ένα μη συναινετικό κούρεμα είναι πολύ μεγάλη. Η Ελλάδα δεν θα χρειαστεί να πτωχεύσει αν υπάρξει αποδοχή της όποιας λύσης.

Το τελευταίο σενάριο αν όλα αυτά εξαντληθούν, είναι εκείνο που λέγαμε τις προάλλες: μεγάλο κούρεμα αλλά υπό κηδεμονία. Δηλαδή η Γερμανία, που θα μας έχει πάρει στην πλάτη τελικώς, θα πει «Ανακοινώνω την πτώχευση της Ελλάδος, της δίνω όμως λεφτά για τους τόκους και ταυτοχρόνως της δίνω και λεφτά για επενδύσεις και λοιπά».

(Από το Δελτίο της τηλεόρασης του Σκάι στις 17. Οκτ. 2011)